Zelf groente kweken is alleen mogelijk met een goed plan. Bepaalde gewassen zijn sterk verwant aan elkaar, ze behoren tot dezelfde familie. Omdat per familie bepaalde ziekten en plagen veel voorkomen, zal er moeten worden afgewisseld, ook wel wisselteelt, vruchtwisseling of rotatie genoemd.
Deze regels voor afwisseling zijn voor bepaalde gewassen zelfs verplicht. Houd daarom aan om niet vaker dan eens in de 3 jaar hetzelfde gewas te telen op hetzelfde stukje grond. Bepaalde ziekten komen zelfs in meerdere families voor. Verstandiger is om een ruimere wisselteelt aan te houden, tot eens in de 6 of 7 jaar.
Permanent of meerjarig
Als je een stukje in je moestuin hebt gereserveerd voor een kas en bomen en struiken, doet dat niet mee in de wisselteelt, evenals meerjarige gewassen als asperge en artisjok. Ook aardbei is meerjarig, maar die zou je nog een plekje kunnen geven in de wisselteelt, mocht je na bijvoorbeeld 2 jaar aardbei op hetzelfde stukje, te willen wisselen. Hou bij een meerjarige teelt een langere periode aan voordat je er weer mee terug keert op hetzelfde stukje grond.
Indeling
Op basis van de meeste gewassen die geteeld worden en de oppervlakte die ze innemen in de gemiddelde moestuin, komen we voor het gemak tot een zestal hoofdgroepen. Zie hiervoor het schema hieronder.
Binnen die hoofdgroepen hebben we een aantal families gegroepeerd. Maar als je het helemaal goed wilt doen moet je de families als basis nemen. Onderstaand een overzicht van de families binnen de hoofdgroepen. Kweek je minder hoofdgroepen of families dan kan de wisselteelt ook korter zijn dan 6 jaar.
Vegsandflowers-PLAN
Bepaal welke groente je wilt kweken en leg de zakjes met zaad en plantgoed bij elkaar per familie. Leg de families vervolgens bij elkaar op basis van de hoofdgroepen. Bedenk vervolgens hoeveel oppervlakte van je moetstuin je wilt gebruiken voor welk gewas. Kweek je alleen enkele belangrijke gewassen, dan kun je frequenter terugkomen op hetzelfde stukje grond.
Combinatieteelt
Iets minder bekend is mogelijk de term combinatieteelt. Bij combinatieteelt let je er ook nog op welke gewassen er het best naast elkaar kunnen staan. Een gewas kan namelijk minder aantrekkelijk zijn voor een ziekte of plaag door een buurgewas. Als je dit ver doorvoert kan er een behoorlijke variatie aan stroken ontstaan. Meer over deze goede buren, die het spreekwoord eer aandoen, vind je terug bij bescherming.
